आरोग्यासाठी हानीकारक असलेल्या चिनी लसूण भारतात २०१४ पासून बंदी घातलेली आहे. पण आता मात्र भारतीय बाजारपेठेत चिनी लसूण पुन्हा दिसू लागला आहे . स्थानिक लसणाच्या तुलनेत चिनी लसूण स्वस्त असल्याचे सुद्धा आढळून येत आहे.
उच्च पातळीची कीटकनाशके लसूणावर वापरल्याने आणि संभाव्य बुरशीजन्य दूषिततेमुळे चिनी लसूण भारतीय बाजारपेठेतून हद्दपार करण्यात आला होता. आरोग्याच्या समस्या उद्भवू नये म्हणून २०१४ पासून भारतात चिनी लसूणवर बंदी घालण्यात आलेली आहे. तरीही चिनी लासुण आता भारतीय बाजारपेठेत तस्करीद्वारे मार्गे डोकवू लागला आहे. ही बंदी मूलतः भारतीय नागरिकांच्या आरोग्याचे रक्षण करण्यासाठी घालण्यात आली होती, परंतु भारतीय लसुणीच्या तुलनेत चिनी लसणीची लक्षणीय कमी किंमत ग्राहकांना आकर्षित करत आहे. यासह चिनी लसूण स्वस्त असल्याने बेकायदेशीरित्या बाजारात विक्रीसाठी आणला जात आहे. ग्राहक नकळत हा बंदी असलेली चिनी लसूण खरेदी करत आहेत. तुम्ही खरेदी केलेली लसूण देशांतर्गत आहे की बंदी घातलेली चिनी लसूण आहे हे कसे ओळखायचे जाणून घेवूया..
गुजरातमध्ये आढळल्या लसणीची ३० पोती
भारतीय बाजारपेठेत धोकादायक चिनी लसुण विकण्यास आलेली आहे. गुजरातमधील राजकोटमध्ये चिनी लसाणीची ३० पोती सापडल्यानंतर भारतीय बाजारपेठेत चिनी लसूण आल्याचे प्रकरण उघडकीस आले. गोंडल येथील कृषी बाजार उत्पन्न समितीमध्ये (एपीएमसी) मध्ये चिनी लसूण आढळून आल्याने मोठा गोंधळ उडाला आहे. व्यापाऱ्यांनी गोंडल एपीएमसीमध्ये चिनी लसणीची बेकायदेशीर विक्री पाहून थेट लसणीचा लिलाव थांबवला. चिनी लसणीचा बेकायदेशीर व्रिकी खरेदी विरोधात व्यापाऱ्यांनी एकदिवसीय आंदोलनही केले. चिनी लसूण बाजारपेठेत कमी किंमतीत विकली जाते, ज्यामुळे व्यापाऱ्यांना लक्षणीय नफा मिळतो. पण याच लसणीमुळे ग्राहकांच्या आरोग्यास गंभीर धोका आहे. गुजरात सरकारने चिनी लसणीचा कोणताही व्यवहार बेकायदेशीर व्रिकी खरेदी होवू नये यासाठी बाजारपेठांमध्ये लसणीची तपासणी करण्याचे आदेश दिले आहेत.
जगातील सर्वात मोठा लसूण उत्पादक देश म्हणून चीनकडे पाहिले जाते आहे. चीनमध्ये पिकवलेला लसूण नैसर्गिकरित्या न लागवड करता, भरपूर रसायने आणि कीटकनाशके वापरुन पिकवला जातो. अशी पिकविलेली लसूणआरोग्यासाठी धोकादायक आहे. ज्यामुळे भारत सरकारने २०१४ मध्ये चिनी लसुणीवर बंदी घातली होती. बंदी असूनही बाजारात चिनी लसूण दिसणे चिंताजनक आणि धोकादायक आहे.
चिनी आणि भारतीय लसूण कशी ओळखाल?
चिनी लसूण ओळखणे तुलनेने सोपे आहे. चिनी लसूण भारतात पिकवलेल्या लसूणपेक्षा वेगळी दिसते आणि वेगळा वास देतात. सामान्यतः, भारतीय लसणाच्या तुलनेत चिनी लसूण आकाराने लहान असते. त्यात सामान्यतः फिकट पांढरा किंवा फिकट गुलाबी रंग असतो. याउलट, भारतीय लसूण मोठा आणि सामान्यतः पांढरा किंवा मलई रंगाची असते. भारतीय लसणीचा वास जास्त तीव्र असतो. तर चिनी लसणीचा वास सौम्य असतो.
ग्राहकांनी बंदी घातलेल्या चिनी लसूण खरेदी करत असताना खबरदारी घ्यावी. खरेदी केलेल्या लसणीचा रंग, आकार आणि सुगंध तपासण्याचा सल्ला तज्ज्ञांनी दिला आहे. भारतीय आणि चिनी लसूण यांच्यातील आकार आणि वास यातील महत्त्वाचा फरक दर्शवतो त्यामुळे तुम्ही बाजारात लसूण खरेदी करताना या काही छोट्या गोष्टींच्या आधारे योग्य लसूण खरेदी करु शकाल.
श्रीकृष्ण पंडित
.रत्नागिरी
